Nie da się mówić o Parku Krajobrazowym Doliny Sanu bez poświęcenia paru słów samej rzece:-). San. Wije się, meandruje, po deszczach wzbiera, w czasie suchych dni odsłania gdzieniegdzie swoje dno. To bez wątpienia przepiękna i pełna nieodkrytych historii woda.
Parę zdań o geografii. San to prawobrzeżny dopływ Wisły. Długość rzeki liczy ponad 457 kilometrów, z czego 54 wyznacza granicę pomiędzy Polską i Ukrainą. Źródło Sanu znajduje się już na terenie Ukrainy, ale tylko 30 metrów od granicy, w pobliżu miejscowości Sianki. Na odcinku bieszczadzkim znajdują się dwa sztuczne zbiorniki wodne – znane wszystkim Jezioro Solińskie oraz mniej popularne Jezioro Myczkowskie. Na trasie od źródeł do Przemyśla San jest zdecydowanie rzeką górską. Następnie płynie Doliną Dolnego Sanu, będącą częścią Kotliny Sandomierskiej, już jako rzeka nizinna, szeroka. Do Wisły uchodzi w okolicach Sandomierza.
Na całej długości Sanu możemy podziwiać przyrodę chronioną przez liczne rezerwaty, parki krajobrazowe, obszary Natura 2000. W górskim rejonie rzeki bytuje żubr, orzeł bielik, bobry. W wodzie pływają przeróżne gatunki ryb – pstrągi, szczupaki, okonie, leszcze. Oprócz obserwacji natury, San oferuje także możliwość spływów kajakowych i pontonowych na zróżnicowanych trasach.
Wracając do bieszczadzkiej historii rzeki… „San bywa szczodry – oddaje rzeczy dawno zagrabione, zapomniane, ze śmietnika historii (…). Puszkę po herbacie z wciąż czytelnym napisem Lwów 1923. Fragment porcelanowej filiżanki z kwiatowym ornamentem, być może z dawnego dworu w Siankach. Ułamany żeliwny krzyż (…), butelkę po winie, dziurawy gumiak (…). San nie powiedział jeszcze ostatniego słowa”*.
* Krzysztof Potaczała, „Tak blisko, tak daleko. Bieszczady po drugiej stronie granicy”
** Zdjęcie zrobiłam na moście nieopodal wsi Chmiel
(2024)
