Około 9 km na północ od Jaślisk znajdują się wsie o podobnych nazwach, które przez wieki zasiedlone były przez ludność różnego pochodzenia. Królik Polski został założony w 1389 r. i do dziś pozostaje dużą, zamieszkiwaną przez Polaków wsią. Królik Wołoski był osadą rusińską i dziś widnieje już tylko na mapie - to kolejna nieistniejąca wieś Beskidu Niskiego.
Samochód zatrzymujemy przy dużym drewnianym kościele w Króliku Polskim (zdj. 1-4). Powstał on w 1754 r. i otrzymał wezwanie Narodzenia NMP. Świątynia ma konstrukcje zrębową, jest orientowana, a połacie dachowe zostały pokryte gontem. Charakterystycznym elementem architektury kościoła jest murowana zakrystia z 1647 r. Wchodzimy do środka. Wrażenie robi późnobarokowy ołtarz z obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem, jest też 18-wieczna chrzcielnica. W pobliżu świątyni dzielnie stoi 500-letnia lipa.
Jakieś 20 minut spaceru w kierunku południowym i znajdziemy się w Króliku Wołoskim, choć nic prócz mapy nam o tym nie mówi. Żadnej tabliczki, informacji brak. Zewsząd otaczają nas łąki z szumiącymi trawami i łagodne wzniesienia Beskidu. Wiemy jednak, że gdzieś tutaj powinna być cerkiew. Udaje się ją zlokalizować – jest lekko oddalona od głównej drogi, ukryta w drzewach. Dawna cerkiew grekokatolicka pw. Przeniesienia Relikwii Św. Mikołaja (zdj. 6) została wzniesiona w 1843 r. Jej budulcem nie było drewno, a kamień rzeczny. Służyła mieszkańcom do połowy lat 40. Co było dalej, wiemy. Ludzi wysiedlono, a budynek świątyni zaadaptowano na magazyn pobliskiego PGR-u Szklary. Obecnie, dzięki pracy Stowarzyszenia Królik Wołoski, jest remontowana. Nieopodal cerkwi znajduje się dawny łemkowski cmentarz.
W Króliku Wołoskim było przed wojną 47 zagród. Obie wsie, mimo różnic, współistniały ze sobą. Dzieliły niełatwą codzienność. Dziś to już tylko historia.
Zdjęcia zrobiłam w 2021 r.
